Jakie czyny uznawane są za przewinienia dyscyplinarne?

Karta Nauczyciela nie zawiera katalogu czynów, które są uznawane za przewinienia dyscyplinarne, wskazuje jedynie, że nauczyciel ponosi odpowiedzialność za uchybienie godności zawodu i obowiązkom wskazanym w art. 6 powyższej ustawy.

Dlatego też nauczyciela często pytają prawników, jakie czyny stanowią przewinienia dyscyplinarne.

  W związku z brakiem odpowiedniego uregulowania, odpowiedzi można szukać w orzecznictwie i doktrynie.

Przykładowe wyliczenie czynów, będących przewinieniami dyscyplinarnymi zawiera Komentarz do Karty Nauczyciela pod red. Jakuba  Jakubowskiego  i Małgorzaty Zając-Rzosińskiej. Są to:

-narażanie uczniów na utratę zdrowia i życia,

-nieetyczne zachowania wobec współpracowników i kierownictwa placówki oświatowej (rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, rozpowszechnianie informacji objętych tajemnicą rady pedagogicznej),

-stosowanie przemocy fizycznej,

-stosowanie przemocy psychicznej,

-niewłaściwe realizowanie zadań edukacyjnych i wychowawczych,

-niską kulturę osobistą (używanie wulgaryzmów),

-dopuszczenie się plagiatu,

-oszustwo,

-poświadczenie nieprawdy,

-fałszerstwo,

– pedofilię,

-poniżanie uczniów,

-wykorzystywanie swojej pozycji celem zmuszenia ucznia do określonych zachowań czy inne obcesowe zachowania, które nie przystają osobie zobowiązanej do kształtowania pożądanych postaw.

Intuicyjnie można więc uznać, że za przewinienie dyscyplinarne można uznać wszystkie, czyny, które podważają autorytet nauczyciela jako osoby wykonującej zawód zaufania społecznego i stanowiącej wzór i autorytet dla uczniów, zwłaszcza działania sprzeczne z prawem i z zasadami współżycia społecznego.

Każda sytuacja powinna być jednak oceniana indywidualnie, gdyż przesłanki wskazane przez ustawodawcę nie są ściśle określone, a bardziej ocenne i każdorazowo komisja dyscyplinarna jest zobowiązana przeanalizować szereg argumentów za i przeciw temu, czy dany czyn może być uznany za przewinienie dyscyplinarne.

O ile bowiem przykładowo używanie przez nauczycieli przemocy fizycznej w stosunku do uczniów, czy też dopuszczenie się przez nauczyciela przestępstwa pedofilii stanowią oczywiste przewinienia dyscyplinarne, o tyle wiele czynów za takie przewinień może być uznane, ale nie musi – w zależności od oceny komisji dyscyplinarnej.

Dlatego też, zwłaszcza, gdy jest to kwestia sporna, warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego – specjalisty z prawa oświatowego, który doradzi, jaką linię obrony przyjąć, by udowodnić, że dany czyn nie stanowi naruszenia godności zawodu, ani obowiązków nauczyciela. Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego nie zawsze musi zakończyć się niekorzystnym dla nauczyciela orzeczeniem.