Czy ukraińskiego nauczyciela można zatrudnić w polskiej szkole?
Ostatnio do Naszej kancelarii oświatowej we Wrześni zgłosił się dyrektor szkoły podstawowej z pytaniem dotyczącym zatrudniania nauczycieli ukraińskich w polskich szkołach.
W związku z uchwaleniem specustawy dot. pomocy obywatelom Ukrainy z dnia 12 marca 2022 roku, znacznie uproszczono formę zatrudniania obywateli Ukrainy. Dotychczas na zatrudnienie obcokrajowca niepochodzącego z Unii Europejskiej konieczne było uzyskanie odpowiedniego pozwolenia na pracę u danego przedsiębiorcy. Obecnie, z uwagi na panującą sytuację, obywatele Ukrainy uciekający przed wojną, którzy przekroczyli granicę z Polską po dacie 24 lutego 2022 roku mogą przebywać w Polsce legalnie, w tym być zatrudnianymi na takich samych zasadach jak obywatele Polski.
W przypadku jednak zatrudnienia w placówkach oświatowych należy mieć na uwadze przepisy szczególne, w tym przepisy ustawy Karty Nauczyciela.
Na obecną chwilę, w placówkach oświatowych zasadą jest zatrudnienie nauczycieli będących obywatelkami polski. Z przepisów szczególnych wynika, że w placówkach oświatowych mogą być zatrudniani nauczyciele nie będący obywatelami polskimi wtedy, gdy taka potrzeba wynika z organizacji nauczania w szkole, przede wszystkim jednak na stanowiskach nauczycieli języków obcych. Zatrudnienie w szkole nauczyciela nie będącego obywatelem polskim wymaga zgody organu prowadzącego tę szkołę (rozporządzenie MEN z dnia. 30.10.1992 r. w sprawie zasad i warunków zatrudniania w szkołach i placówkach publicznych nauczycieli nie będących obywatelami polskimi).
Specustawa przewiduje możliwość zatrudnienia obywateli z Ukrainy w placówkach oświatowych na stanowisku pomocy nauczyciela. Zatrudnienie to poddano ograniczeniom – w zakresie wspomagania dziecka nieznającego języka polskiego w ogóle lub w stopniu niewystarczającym.
Co więcej pamiętać należy, że nauczyciele zatrudnieni w placówkach oświatowych to szczególna grupa osób od których wymagane są odpowiednie kwalifikacje określone przepisami. Mowa tutaj o rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.
Na ten moment nie wprowadzono jednak żadnych regulacji, które umożliwiałby zatrudnianie nauczycieli ukraińskich na stanowisku nauczyciela w polskich placówkach oświatowych bez konieczności nostryfikacji uprawnień zawodowych.
Takie uprawnienie przysługuje jedynie nauczycielom akademickim zatrudnianym na uczelni wyższej.
Należy jednak pamiętać, że obecna sytuacja jest na tyle dynamiczna, iż wymusza na rządzących wprowadzanie coraz to nowych regulacji mających na celu ułatwić sposób zatrudnienia uchodźców na terytorium Naszego kraju. Nie można zatem wykluczać, iż w późniejszym czasie przedmiotowa kwestia zostanie bardziej uszczegółowiona.