Czy dzierżawca może ponosić koszty przeglądów i ubezpieczenia wydzierżawionego autobusu?
Niekiedy przy realizacji zadań z zakresu kształcenia czy opieki konieczne jest dowożenie dzieci uczęszczających do szkoły do określonych miejsc, czy to na dodatkowe zajęcia, na przykład na basen, czy też na przykład do teatru, czy do kina. W związku z realizacją tych zadań organ prowadzący szkołę niejednokrotnie podpisuje umowę dzierżawy autobusu. W praktyce pojawiają się wątpliwości, jakie są prawa i obowiązki dzierżawcy i wydzierżawiającego, zwłaszcza, że nie zostały one w sposób szczegółowy określone w kodeksie cywilnym. Prawnicy z naszej kancelarii spotkali się z pytaniem, czy dzierżawca powinien ponosić koszty przeglądów i ubezpieczenia wydzierżawionego autobusu.
Umowa dzierżawy jest umową nazwaną, która została uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego (od art. 693 do 709 kodeksu cywilnego, przy czym zawiera również odesłanie do zapisów o umowie najmu). Obowiązki dzierżawcy reguluje art. 693 § 1 kodeksu cywilnego, który stanowi, że dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz oraz art. 697 kodeksu cywilnego, który stanowi, że dzierżawca ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym. W zakresie odesłania do przepisów o najmie odpowiednie zastosowanie znajduje między innymi art. 662 kodeksu cywilnego, który stanowi, że drobne nakłady połączone ze zwykłym używaniem rzeczy obciążają najemcę – w tym przypadku dzierżawcę.
Kwestia tego, kto ma ponosić koszt przeglądów i ubezpieczenia wydzierżawionego autobusu nie została więc wprost uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego. Jednak art. 3531 kodeksu cywilnego wprowadza zasadę swobody umów, zgodnie z którą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Umowa dzierżawy powinna więc zawierać wskazanie, jakie są obowiązki stron umowy – dzierżawcy i wydzierżawiającego, w tym zapis, kto będzie ponosić koszty przeglądów i ubezpieczenia wydzierżawionego autobusu. Dzierżawca może więc ponosić koszty przeglądów i ubezpieczenia wydzierżawionego autobusu i nie będzie to sprzeczne ani z właściwością umowy dzierżawy, ustawą, ani zasadami współżycia społecznego. Podobnie, jeżeli strony tak zastrzegą w umowie, koszty takie może ponosić również wydzierżawiający.
To, kto będzie ponosił koszty przeglądu i ubezpieczenia zależy więc od ustaleń poczynionych między stronami. Chcąc wydzierżawić autobus, warto więc wynegocjować, aby powyższe koszty ponosił wydzierżawiający.